واکسیناسیون سگ
واکسن زدن به سگ خانگی یا گارد یه روش خیلی خوب برای پیشگیری کردن از خیلی از بیماریهای کشنده در سگ‌هاست. هیچ کس دوست نداره مریضی سگش رو ببینه. به همین خاطر مساله‌ی واکسینه کردن حیوون‌های خونگی خیلی مهمه. این مقاله ما هم در مورد واکسیناسیون سگ‌هاست. در ادامه توضیح می‌دیم که: اصلا واکسیناسیون سگ خانگی یعنی چی؟ واکسنهای ضروری برای سگ چه چیزهایی هستن؟ و برنامه زمانی صحیح برای واکسن زدن توله‌ها و سگ‌های بالغ به چه صورت باید باشه؟ با خوندن این مطلب کلی اطلاعات خوب در مورد واکسینه‌کردن سگتون پیدا خواهید کرد. پس با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
- واکسیناسیون سگ دقیقا چیه و چرا واکسینه کردن سگها مهمه؟
- برنامه واکسن سگ از چند ماهگی شروع میشه؟
- واکسنهای ضروری برای سگها چه چیزهایی هستن؟
- جدول واکسیناسیون سگ
- برنامه واکسیناسیون سگ خانگی
- ۱- واکسن چندگانه و واکسن هفتگانه سگ شامل چیست؟
- عوارض جانبی بعد از واکسیناسیون سگ
- نکات مهم قبل از واکسیناسیون
- اگه سگم به واکسن آلرژی داشت چیکار کنم؟
- آیا واکسیناسیون سگ در بارداری ضرری نداره؟
- از کجا بفهمیم سگ واکسن زده؟
واکسیناسیون سگ دقیقا چیه و چرا واکسینه کردن سگها مهمه؟
عملکرد واکسن در سگ هم درست مثل واکسن ما آدماست و هدفش مقاوم کردم سیستم ایمنی بدن نسبت به انواع بیماری‌هاست. داخل واکسنی که به بدن سگ شما وارد میشه آنتی‌ژن‌هایی هست که شبیه میکروارگانیزم‌های بیماری‌زا عمل می‌کنن؛ با این تفاوت که واقعا باعث بیماری نمی‌شن و فقط سیستم ایمنی بدن رو تحریک می‌کنن تا در برابر این نوع بیماری مقاوم بشه. اگه مطمئن نیستین که تمام علائم بیماری در سگها رو بلدین یا نه، مطلب مهم‌ترین نشانه‌های بیماری در سگها می‌تونه بهتون کمک کنه.
پس تا الان یاد گرفتیم واکسیناسیون سگ شبیه وارد کردن عمدی بیماری به صورت ضعیف به داخل بدن هست با این هدف که بدن موقع حمله‌ی واقعی بیماری مقاومت کافی رو داشته باشه و سگمون مریض نشه یا علائم بیماریش کمتر باشه.
اگر به سگ واکسن نزنیم چه می شود؟
سگی که واکسیناسیون دریافت نکرده در برابر تعداد زیادی از بیماری‌ها آسیب پذیره و ممکنه بر اثر ابتلا به یکی از این بیماری‌ها تلف بشه. مطمئنا به عنوان صاحب سگ نمی‌خواهیم خطری سلامتی سگمون رو تهدید کنه، درسته؟
از طرفی سگ‌های خونگی دارن با ما و در محیط زندگی ما زندگی می‌کنن و بیمار شدن سگ می‌تونه سلامتی ما و دیگر اعضای خانواده رو هم تهدید کنه. پس با انجام واکسیناسیون کامل سگ هم خیالتون از بابت سلامتی سگ عزیزتون راحته و هم به راحتی می‌تونید با هم در خونه زندگی کنید و نگران بیماری نباشید.
برنامه واکسن سگ از چند ماهگی شروع میشه؟
توله‌ها تا هشت هفتگی باید پیش مادرشون باشن و از شیر مادر تغذیه کنن. شیر مادر حاوی کلسترومه که به تقویت سیستم ایمنی بدن توله‌ها کمک میکنه. از هشت هفتگی یا ۲ ماهگی توله دیگه از شیر گرفته میشه و می‌تونید اونو به خونه بیارید. برنامه واکسن توله سگ از همین سن یعنی هشت هفتگی شروع میشه و هر سه هفته یکبار یک بار یادآور واکسن تزریق میشه تا توله سگ به سن ۴ ماهگی برسه. بعد از اون تا یک سال به واکسن نیاز نداره و سالی بک بار به واکسیناسیون نیاز داره که بهش دوز یادآور میگن.
واکسنهای ضروری برای سگها چه چیزهایی هستن؟
به طور جهانی، تعدادی از بیماری‌ها براساس شدت بیماری که سگ می‌تونه دچارش بشه و میزان واگیردار بودنش به بقیه‌ی سگها انتخاب شدن تا سگها رو در برابرشون واکسینه کنیم.
به عنوان یه صاحب مسئولیت‌پذیر این اولین قدمی هست که برای سلامتی سگتون می‌تونید بردارید و در کنارش از سلامتی خودتون هم مراقبت کرده باشید.
به واکسن‌هایی که حتما حتما باید به سگها تزریق بشن واکسنهای اصلی میگن. علاوه بر این یه دسته دیگه از واکسن هم وجود داره که به واکسنهای غیراصلی شناخته می‌شن که در موردش صحبت می‌کنیم.
واکسنهای اصلی سگها:
زدن واکسن هاری و چندگانه برای سگ ها ضروریه. با زدن این دوتا واکسن سگ شما در برابر بیماری های زیر ایمن میشه.
۱- واکسن پاروویروس در سگها Canine Parvovirus
پارو ویروس نوعی بیماری عفونی هستش که باعث اسهال خونی و استفراغ سگ میشه. این بیماری به شدت واگیرداره و در سگ‌هایی که در برابرش واکسینه نشدن تا ۹۰% باعث مرگ میشه. پس پاروویروس بسیار کشنده و بسیار واگیرداره. اگه به اطلاعات بیشتری در مورد این بیماری احتیاج داشتید می‌تونید به مطلب پاروا در سگ مراجعه کنید.
۲- واکسن دیستمپر در سگها (Canine Distemper)
دیستمپر نوعی بیماری ویروسی هستش که روی سیستم عصبی، ریه و رودهها اثر می‌گذاره. دیستمپر به شدت واگیردار و به شدت کشنده هست، به همین دلیل یکی از واکسن های ضروری و مهم برای سگ‌هاست.
۳- واکسن هپاتیت در سگها (Hepatitis)
هپاتیت نوعی بیماری عفونی هست که کبد سگ رو درگیر میکنه و به سایر قسمت‌های بدن سگ هم می‌تونه سرایت کنه. این بیماری بین توله سگها به شدت کشنده هست.
۴- واکسن هاری در سگها ( Rabies)
هاری نوعی بیماری ویروسی هست که مغز و اعصاب نخاعی خیلی از حیوون‌ها و همچنین انسان‌ها رو تحت تاثیر قرار می‌ده. هاری سگ؛ کشنده‌ترین بیماری در سگ‌هاست. در۹۹% مواردی که انسان‌ها به هاری مبتلا شدن، سگ‌های خونگی عامل انتقال بودن؛ پس جلوگیری از این بیماری نتنها برای سگها مهمه که برای حفظ سلامت صاحبشون هم اهمیت بالایی داره.
۵- واکسن پارا آنفولانزا در سگها (Canine Influenza)
پاراانفولانزا نوعی آنفولانزا هست که رگ‌های خونی سگ رو مورد حمله قرار می‌ده و در نوع شدیدش می‌تونه باعث سرفه‌های خونی بشه. این ویروس به شدت واگیردار هست.
واکسنهای غیر اصلی سگها:
علاوه بر واکسنهای اصلی، بسته به نظر دامپزشک و متناسب با ویژگی‌های سگ شما ومنطقه‌ای که توش زندگی می‌کنین ممکنه واکسنهای غیر اصلی هم برای سگتون تجویز بشه. برخی از این واکسن‌ها عبارتند از:
- واکسن لپتوسپیروز (Leptospirosis)
- واکسن کنل کاف (Kennel Cough)
- واکسن بیماری لایم (Lyme)
- واکسن بوردتلا (Bordetella )
جدول واکسیناسیون سگ
| سن توله | واکسنهای اصلی و ضروری | واکسنهای غیراصلی و اختیاری |
| ۶-۸ هفته | دیستمپر، پاراآنفلونزا | بوردتلا |
| ۱۰-۱۲ هفته | DHPP (واکسنهای دیستمپر، ادنوویروس، پاراآنفلونزا و پاروویروس) | کرونا ویروس، بوردتلا،لایم، لپتوسپیروز |
| ۱۲-۲۴ هفته | هاری | – |
| ۱۴-۱۶ هفتگی | DHPP | کروناویروس، لایم، لپتوسپیروز |
| ۱۲-۱۶ هفتگی | هاری، DHPP | کروناویروس، لپتوسپیروز، بوردتلا، لایم |
| هر ۱-۲ سال | DHPP | کروناویروس، لپتوسپیروز، لایم |
| هر ۱-۳ سال | هاری (در صورت لزوم) | – |
برنامه واکسیناسیون سگ خانگی
به طور کلی دو نوع واکسن به سگها تزریق میشه. این تقسیم‌بندی با توجه به بازه سنی که باید به سگ تزریق بشن به وجود اومده.
- واکسن چندگانه سگ که با توجه به ترکیب‌هایی که داره به اسم‌های واکسن هفتگانه، ۶ گانه، واکسن ۵ گانه سگ، واکسن ۴ گانه سگ (DHPPi ) و یا واکسن ۳ گانه سگ (DHP) هم شناخته میشه.
- واکسن هاری
۱- واکسن چندگانه و واکسن هفتگانه سگ شامل چیست؟
واکسن چندگانه سگها رو در برابر بیماریهای دیستمپر، هپاتیت، پاروو ویروس، پارا آنفلوآنزا و لپتوسپیروز که در موردشون صحبت کردیم ایمن میکنه.
به طور مثال واکسن هفتگانه سگ شامل دیستمبر، پارواویروس، هپاتیت، پاراآنفلوانزا، دو سویه لپتوسپیروز و آدنو ویروس میشه. دامپزشک با توجه به سن و وضعیت سگ اقدام به واکسیناسیون سگ میکنه.
واکسن توله سگ: واکسن چندگانه در سگها با سن زیر ۱۶هفته یا کمتر از ۳-۴ ماهه
- اولین تزریق سن ۶-۸ هفتگی (حدودا دو ماهگی سگ)
- دومین تزریق ۹-۱۱ هفتگی
- سومین تزریق ۱۲-۱۶ هفتگی (گاهی نیاز نیست تزریق سوم انجام بشه)
- بعد از آخرین تزریق تا یکسال تزریقی لازم نیست و بعد از اون هر سال تزریقی انجام میشه که اصطلاحا بهش دوز یادآور میگن.
- به خاطر داشته باشید که بسته به برند واکسن ممکنه فقط ۲ بار نیاز به تزریق داشته باشه. در این مورد دامپزشکتون تصمیم میگیره.
واکسن چندگانه در سگ‌های با سن بالاتر از ۱۶ هفته یا بزرگتر از ۳-۴ ماه
اگه مطمئن نیستین سگتون تزریق‌هاش رو قبل از اینکه با شما زندگی کنه دریافت کرده یا نه و بیشتر از ۱۶ هفته سن داره، لازمه که در اولین فرصت یه دوز واکسن چندگانه دریافت کنه و بعد از اون یه دوز دیگه با فاصله زمانی ۳-۴ هفته باید تکرار بشه.
دوزهای یاداور ۱ سال بعد تکرار می‌شن.
نکته مهم اینه که اگه به هر دلیلی موفق نشدید طبق برنامه پیش برید و بین تزریق‌ها وقفه افتاد، احتمال بیمار شدن سگتون وجود داره. پس برنامه زمان‌بندی رو جدی بگیرین.
در مورد سگت سوال داری و از دامپزشکان پت پرس راهنمایی میخوای؟
در ۳ قدم ساده حساب کاربری بساز، شارژش کن، سوالت رو از دامپزشک بپرس و در اسرع وقت جواب بگیر.
میخوام سوال بپرسم
۲- واکسن هاری
زمان تزریق واکسن هاری سگ
- اولین دوز واکسن هاری در سن ۱۲-۱۶ هفتگی یا ۳-۴ ماهگی
- بعد از اون هر یک سال یکبار تا اخر عمر واکسیناسیون تکرار میشه. البته با توجه به شرکت سازنده‌ی واکسن شاید دوزهای تکرار واکسن هاری رو لازم باشه هر ۶ ماه یکبار به سگتون تزریق کنین. در این مورد با دامپزشک بیشتر صحبت کنید و ازش راهنمایی بخواید.
محل تزریق واکسن سگ
واکسنهای سگ معمولا زیر جلدی هستن و زیر پوست، جایی بین پشت گردن و کتف و در صورتی که عضلانی باشن توی عضله‌ی سگها تزریق می‌شن.
عوارض جانبی بعد از واکسیناسیون سگ
واکسن در توله سگها و سگ‌های بالغ می‌تونه عوارض جانبی مختلفی داشته باشه. این عوارض از چند دقیقه تا چند روز بعد از واکسیناسون می‌تونن به وجود بیان و تا جایی که این علائم خیلی شدید نباشن طبیعی هست و جای نگرانی وجود نداره.
چه علائمی بعد از واکسیناسیون طبیعی هستن و نیازی به نگرانی نیست؟
- بیحالی
- تب
- کندی
- بی‌اشتهایی
- درد و ورم اطراف محل واکسیناسیون
- اسهال خفیف
بیحالی سگ بعد از واکسیناسیون
رایج‌ترین عکس‌العمل بدن سگها در برابر واکسیناسیون بیحالی هستش که گاهی با تب هم همراه میشه. خوبه که بعد از واکسیناسیون سگ این علائم رو زیر نظر داشته باشید و با دامپزشکتون در تماس باشید؛ اما نگران چیز خاصی نباشید. این علائم خودشون به مرور از بین می‌رن و سگتون به همون سگ خوشحال و پرانرژی همیشگی تبدیل میشه.
نکات مهم قبل از واکسیناسیون
- زمان واکسیناسیون سگتون رو طوری برنامه‌ریزی کنید تا حد امکان خودتون هم کنارش باشید.
- قبل از واکسیناسیون بدونید که حدودا سگتون چند ساعت از روز رو می‌خوابه تا تشخیص بیحالی سگتون براتون امکان‌پذیر باشه.
- از قبل شماره‌ی تماسی از دامپزشکتون داشته باشید تا در صورت نیاز سوالاتتون رو ازش بپرسید.
- در صورت دیدن علائم بعد از واکسیناسیون گزارش وضعیت سگتون رو به دامپزشک بدید.
اگه سگم به واکسن آلرژی داشت چیکار کنم؟
دامپزشک شما بعد از واکسیناسیون سگ چند دقیقه صبر میکنه تا اگر علائمی از آلرژی دید برای درمانش اقدام کنه؛ اما ممکنه علائم دیرتر خودشون رو نشون بدن در این شرایط خونسردی خودتون رو حفظ کنید و هرچه سریعتر به دامپزشک مراجعه کنید. دامپزشک با توجه به شرایط سگ و وخیم بودن اوضاع روش درمان رو که از تزریق آنتی‌هیستامین تا مایع درمانی داخل وریدی می‌تونه متفاوت باشه انتخاب میکنه.
در صورت آلرژیک بودن سگم به واکسن، واکسنهای بعدیش چی می‌شن؟
- یادتون باشه که کدوم واکسن باعث آلرژی سگتون شده.
- قبل از تزریق واکسن بعدی مطمئن شید که دامپزشک از آلرژی داشتن سگتون مطلع هست.
- آماده‌ی پرداخت مبلغی بیشتر برای داروهای ضد آلرژی مثل آنتی‌هیستامین باشین.
- بین واکسیناسیون‌ها ۳ الی ۴ هفته فاصله بندازید.
آیا واکسیناسیون سگ در بارداری ضرری نداره؟
به طور کلی، واکسیناسیون در دوران بارداری سگ توصیه نمیشه. اما گاهی لازمه با مشورت و صلاحدید دامپزشک یه سگ باردار واکسن تزریق بشه. نیمه اول بارداری حساس‌ترین دوره برای جنین‌های داخل شکم سگه و به همین دلیل واکسنهای زنده ضعیف شده که حاوی پاتوژن‌های بیماری‌زا هستن به هیچ وجه نباید به سگ تزریق بشه. اما واکسنهای به اصطلاح کشته شده مثل واکسن هاری ممکنه در شرایط خاص و با نظر و تشخیص دامپزشک در نیمه دوم بارداری به سگ تزریق بشه، اما به طور کل توصیه نمیشه.
البته در برخی مواقع برای حفظ سلامتی سگ مادر و توله‌ها ممکنه لازم باشه واکسیناسیون انجام بشه. این کار حتما و حتما باید به دستور دامپزشک و تحت نظارت و صلاحدید دکتر انجام بشه تا خدای ناکرده مشکلی برای سگ باردار و توله‌هاش پیش نیاد.
مراقبت‌های حین بارداری و بعد از زایمان سگها خیلی مهمه و کوچکترین کار سر خود و بدون مشورت با دامپزشک، ممکنه برای سگ شما خطرناک باشد. پش بهتره قبل از انجام هر کاری با دامپزشک مشورت کنین. در صورتی که اطلاعات کافی درباره بارداری و زایمان سگ ندارین، پیشنهاد میکنم مقاله «همه چیز در مورد بارداری و زایمان سگ» رو بخونین تا اطلاعت لازم برای مراقبت از سگتون رو یاد بگیرین.
از کجا بفهمیم سگ واکسن زده؟
اگه سگ بزرگسالی رو خریدید یا سگی بی سرپرست رو پیدا کردید مطمئنا نمی‌دونید که آیا این سگ واکسن زده یا نه. در این مورد معمولا از سگ خون گرفته میشه و تستی به نام تست تیتر آنتی بادی انجام میشه و تعیین میشه که آیا آنتی بادی های لازم برای مقابله با بیماریهای مختلف در بدن سگ وجود داره یا نه. بعد با توجه به نتایج آزمایش، دامپزشک نسبت به تزریق واکسن اقدام میکنه.
بیشتر بخوانید:
