سگ دالمیشن رو خیلی‌هامون به خاطر انیمیشن «صد و یک سگ خالدار» می‌شناسیم؛ اما شاید تا حالا اسم نژادش رو نمی‌دونستیم و در موردشون اطلاع زیادی نداشتیم. تو این مقاله قراره در مورد این سگ خالدار سفید مشکی و خاص صحبت کنیم و در مورد ویژگی‌های ظاهری و رفتاری، تغذیه، تربیت و نگهداریش اطلاعات مفیدی بهتون بدیم.
فهرست مطالب
تاریخچه به وجود اومدن نژاد دالمیشن
راستش منشاء و خاستگاه اولیه نژاد Dalmatian به طور دقیق مشخص نیست. اما اسم این سگ از Dalmatia گرفته شده که نام منطقه‌ای ساحلیه که در گذشته بخشی از کشور اتریش بوده. خیلی‌ها معتقدن سگهای دالمیشن از نسل سگهای نژاد پوینتر هستن.
سگهای دالمیشن در قرن ۱۹ برای اسکورت کالسکه و مراقبت از اسب‌ها در برابر سایر سگها و خطرات استفاده می‌شدن و همین موضوع باعث محبوبیت و شهرت زیاد اونها شد.
دالمیشن‌ها علاوه بر این، برای دیدبانی و نگهبانی در جنگ، به عنوان سگ نمایشی در سیرک و شکار و مهمتر از همه به عنوان نماد خوش یمنی و شانس در ایستگاه‌های آتش نشانی هم حضور پررنگی داشتن.
کارتون مشهور «صد و یک سگ خالدار» ساخته کمپانی والت دیزنی که محصول سال ۱۹۶۱ آمریکاست، باعث شهرت جهانی و زیاد این نژاد شد و خیلی‌ها تحت تاثیر همین انیمیشن به این سگ علاقمند شدن.
اگه یادتون نیست داستان این انیمیشن چی بود باید بگم که:
توی این انیمیشن شخصیت خبیث «کروئلا دویل» تنها توله سگهای خالدار می‌دزده و قصد داره تا از پوستش پالتو درست کنه. اما پدر و مادر داستات دنبال توله‌شون میگردن تا پیداش کنن. اما تو طول انیمیشن شروع می‌کنن به خرید توله سگ های دیگه و در انتهای فیلم تعدادشون به ۱۰۱ عدد میرسه. به همین دلیل اسم این انیمیشن رو ۱۰۱ سگ خالدار میزارن.
امروزه این سگها به عنوان سگهایی همراه و خانوادگی شناخته میشن که از زندگی در کنار شما و اعضای خانواده بسیار لذت می‌برن.
مشخصات و ویژگی‌های ظاهری سگ دالمیشن
ظاهر خال خالی این سگ یکی از منحصربفردترین طرح و نقشها در بین نژادهای سگ و حتی کل حیوانات در دنیاست.
جالبه بدونید توله سگهای دالمیشن همه کاملا سفید به دنیا میان و از سن ۲ هفتگی به بعد کم کم خال‌های سیاه یا قهوه‌ای-جگری روی بدنشون نمایان میشه.
سگهای دالمیشن ظاهری باوقار و باشکوه و بدنی ورزیده و عضلانی و متناسب دارن و برای فعالیت و تحرک ساخته شدن.
دم سگ دالمیشن نسبتا بلنده و در انتها یه خمیدگی ملایم داره. موهای این سگ کوتاه و متراکمه و روی زمینه سفید خال های سیاه یا قهوه‌ای داره.
قد سگ دالمیشن
- نر: ۵۸-۶۱ سانتیمتر
- ماده: ۵۶-۵۸ سانتیمتر
وزن سگ دالمیشن
- نرها ۱۵-۳۲ کیلوگرم
- ماده‌ها: ۱۶-۲۴ کیلوگرم
رنگ‌های سگ دالمیشن: ترکیب خال‌های سیاه و سفید، قهوه‌ای- جگری و سفید
میانگین طول عمر سگهای دالمیشن چقدره؟
هرچند طول عمر به عوامل متعددی مثل تغذیه و شیوه نگهداری بستگی داره؛ اما نژاد دالمیشن در صورتی که خوب ازش مراقبت بشه بین ۱۰ تا ۱۳ سال می‌تونن زندگی کنن.
خصوصیات اخلاقی سگهای دالمیشن
ویژگی‌های اخلاقی دالمیشن‌ها رو می‌تونیم به این صورت خلاصه کنیم:
دوستانه، فعال و پرانرژی، باهوش، عاشق تحرک و فضای باز، بازیگوش و شیطون
سگهای دالمیشن خیلی پرانرژی هستن و اگه امکانش رو داشته باشن می‌تونن ساعتها بدون و فعالیت کنن. به همین دلیل حتما لازمه این سگها روزانه حداقل نیم ساعت پیاده‌روی و فعالیت در فضای باز داشته باشن.
این نژاد خال خالی به عنوان سگ نگهبان هم عالیه و نسبت به حضورغریبه‌ها خیلی هشیاره.
سگهای دالمیشن وفاداری بالایی نسبت به صاحبش و اعضای خونواده دارن و دوست دارن در کنار آدمها و صاحبشون باشن و از حضور در فعالیت‌های خانوادگی لذت می‌برن. این سگهای خال خالی خیلی بامزه و شوخ طبع هستن و با کارای بامزه و خنده‌دارشون همیشه لبخند روی لب شما میارن.
سگهای خالدار؛ رابطه خوبی با بچه‌ها دارن، هرچند برای بچه‌های خردسال و کم سن زیادی پرانرژی و پرجنب و جوش هستن. به همین دلیل اگه بچه خردسال و کم سن دارید بهتره خودتون هم حضور داشته باشین.
این نژاد اگه از تولگی اجتماعی شده باشه با سایر سگها و حیوانات دیگه، حتی گربه‌ها هم رابطه دوستانه‌ای می‌تونه داشته باشه؛ مخصوصا اگه از اول در کنار هم بزرگ شده باشن.
جالبه بدونید که این سگها به خاطر اینکه قبلا از اسب‌های درشکه مراقبت می‌کردن رابطه خیلی خوب و صمیمانه‌ای با اسب‌ها دارن.
شرایط نگهداری از سگ دالمیشن
سگهای نژاد دالمیشن همراه و همدم انسان‌ها هستن و همیشه دوست دارن کنار شما باشن. به همین دلیل اگه زیاد تنهاشون بذارید ممکنه دچار اضطراب جدایی و افسردگی بشن و رفتارهای خرابکارانه داشته باشن.
سگ دالمیشن برای کسی مناسبه که وقت و حوصله و انرژی کافی برای وقت گذرونی با سگش رو داره.
این سگهای خال خالی بامزه اگه جایی زندگی کنن که همیشه امکان دویدن، فعالیت و جست و خیز داشته باشن خوشحال‌ترین سگ دنیا میشن.
توپ بازی، بازی فِچ یا برو بیار، پیاده‌روی، کوهپیمایی و گردش در طبیعت و جنگل جزء فعالیت‌های مورد علاقه دالمیشن هاست. در یک کلام، دالمیشن‌ها هرچقدر بیشتر فعالیت کنن خوشحالترن و هیچ وقت از فعالیت خسته نمی‌شن!
حضور دالمیشن در کارتون مشهور «صد و یک سگ خالدار» و همینطور فیلم‌ها و سریال‌ها باعث شده خیلی‌ها به داشتن یه سگ دالمیشن علاقمند بشن؛ اما باید بدونید که دالمیشن برای هرکسی مناسب نیست!
متاسفانه سالیانه تعداد زیادی سگ دالمیشن به پناهگاه آورده میشن، چون صاحبشون تصور درستی از نگهداری از دالمیشن نداشته و صرفا براساس انیمیشن و فیلم‌ها از این نژاد خوشش اومده.
آیا سگ دالمیشن برای زندگی آپارتمانی مناسبه؟
سگهای Dalmatian انرژی بالایی دارن و به تمرین و فعالیت بدنی زیاد نیاز دارن. یه پیاده‌روی کوتاه و ساده اصلا برای این نژاد کافی نیست و به تمرین بدنی بیشتری نیاز دارن. همینطور این نژاد از تنها موندن خوشش نمیاد و اگه زیاد تنها بمونه دچار مشکلات رفتاری و خرابکارانه میشه.
به همین دلایل نژاد دالمیشن خیلی برای زندگی آپارتمانی مناسب نیست؛ مگر اینکه بتونید سگتون هرروز برای پیاده‌روی و فعالیت و تمرین بدنی بیرون ببریدش و براش به اندازه کافی وقت بذارید. تنها در این صورته می‌تونید این سگ رو در آپارتمان هم نگهداری کنید.
بهداشت و مراقبت از موها
دالمیشن موهای کوتاهی داره و شونه کردن و مراقبت ازشون کار ساده‌ایه. هفته‌ای ۱-۲ بار شونه کردن و هر ۱-۳ ماه یکبار حمام کردن برای این سگ خالدار زیبا کافیه.
البته با اینکه دالمیشن موهای خیلی کوتاهی داره، اما ریزش موی نسبتا زیادی داره.
به همین دلیل لازمه با برس کردن مرتب موهاش از ریخته شدن موهای اضافی تو محیط خونه جلوگیری کنید.
مراقبت از ناخن‌ها:
ناخن‌های سگ باید حداقل هر یک ماه یکبار با ناخنگیر مخصوص سگ کوتاه بشه. گرفتن ناخن‌های سگ رو هم می‌تونید به دامپزشک یا آرایشگر بسپرید یا خودتون تو خونه انجام بدید. گرفتن ناخن سگ کار سختی نیست و فقط باید بدونین چطوری این کار انجام بدین. ما توی مقاله کوتاه کردن ناخن سگ این کار به صورت کامل به شما آموزش دادیم.
مراقبت از گوش‌ها:
گوش‌های این نژاد به خاطر حالت افتاده و رو به پایینی که دارن باید به طور مرتب چک بشن تا یه موقع دچار عفونت و مشکلات دیگه نشده باشن.
بیماری‌های نژادی دالمیشن Dalmatian
نژاد دالمیشن به طور کلی نژاد سالمی محسوب می‌شهو اما به خاطر شهرت زیاد این سگ، برخی پرورش‌دهنده‌های نامعتبر هم اقدام به تکثیر این نژاد کردن که نتیجه تولید سگهایی ضعیف و بیمار شده. به همین دلیل حتما از پرورش دهنده مطمئن سگ بخرید و در صورت امکان به سرپرستی قبول کنید.
اما با فرض اینکه سگتون رو از یه پرورش دهنده معتبر خریده باشید هم باز ممکنه برخی بیماریها در این نژاد بیشتر دیده بشن.
یکی از مشکلات سلامتی رایج در نژاد دالمیشن، ناشنوایی ارثی هست که از پدر یا مادر ناشنوا به توله به ارث میرسه.
به طور کلی حدود ۸% سگهای دالمیشن به طور کامل ناشنوا و ۲۲-۲۴% با یک گوش ناشنوا متولد میشن.
البته سگی که تنها یه گوشش ناشنواست می‌تونه زندگی نرمال و خوبی رو داشته باشه؛ اما سگی که از هردو گوش ناشنواست به مراقبت و نگهداری خاصی نیاز داره.
سنگ مثانه یا کلیه هم گاهی در سگهای دالمیشن دیده میشه.
تغذیه مناسب و رژیم غذایی مورد تایید دامپزشک تا حد زیادی می‌تونه از این مشکل پیشگیری کنه. خوشبختانه دالمیشن‌ها خودشون هم وسواس زیادی در غذا خوردن دارن و هرچیزی رو نمی‌خورن.
برخی دیگه از بیماریهایی که ممکنه در این نژاد دیده بشه عبارتند از:
- هیپ دیسپلازی
- انواع آلرژی‌های پوستی
تغذیه سگهای دالمیشن
دامیشن‌ها فوق‌العاده پرانرژی هستن و به رژیم غذایی باکیفیت و مقوی نیاز دارن.
این سگها در مراحل مختلف زندگی، از تولگی تا بلوغ و بزرگسالی و پیری نیازهای غذایی متفاوتی دارن و باید تغذیه متناسبی داشته باشن.
برای تغذیه دالمیشن دو راه دارید:
- استفاده از غذاهای تجاری (غذای خشک سگ + غذای کنسروی)
- غذای خانگی با دستور غذای مورد تایید دامپزشک
آموزش و تربیت توله سگ دالمیشن
تربیت سگ دالمیشن رو از همون تولگی و روز اولی که سگ رو به خونه میارید باید شروع کنید. حتی یه توله سگ دالمیشن ۸ هفته هم می‌تونه به راحتی آموزش‌های اولیه رو یاد بگیره.
اجتماعی کردن نکته بسیار مهمی در تربیت سگ دالمیشن به حساب میاد؛ چون این سگها ذاتا کمی خجالتی هستن و ممکنه در مواجهه با آدمها و حیوانات غریبه واکنش خوبی نشون ندن.
در صورتی که امکانش رو دارید توصیه می‌کنیم توله سگتون رو به مدارس مخصوص توله سگها ببرید تا از سن پایین با سگهای دیگه آشنا بشه و اجتماعی بشه.
سگهای خالدار دالمیشن بسیار باهوش هستن و به همین دلیل تربیتشون کار چندان سختی نیست. حتی به خاطر غریزه نگهبانی که دارن می‌تونید با آموزش صحیح اونا رو به سگهای نگهبان خوبی تبدیل کنید.
سگهای دالمیشن روحیه خیلی حساسی دارن و بهترین روش تربیتی استفاده از تاییدیه مثبت و تشویق کردن کارهای خوبشه.
استفاده از خوراکی‌های تشویقی تاثیر خیلی زیادی در سرعت یادگیری این سگهای خال خالی داره؛ البته زیاد هم بهش تشویقی ندید تا دچار چاقی و اضافه وزن نشه.
به هیچ وجه در تربیت این سگ از خشونت، داد زدن یا تنبیه بدنی استفاده نکنید!
حواستون بشه که دالمیشن‌ها حافظه بسیار بالایی دارن و حتی بعد از چندین سال هم هرگونه بدرفتاری یا خشونت رو به یاد میارن.
حقایق جالب در مورد نژاد دالمیشن
این سگها قدمتی بسیار طولانی دارن. با اینکه زمان دقیق به وجود اومدنشون مشخص نیست اما طبق شواهد به دست اومده مشخص شده که نژاد دالمیشن از زمانهای دور وجود داشتن. حتی روی دیوارنگاره‌های مقبره‌های مصر باستان هم تصاویری از سگهای خالدار دیده میشه که در کنار ارابه‌ها حرکت می‌کنن.
توله سگهای دالمیشن خالدار نیستن و همه سفید یکدست به دنیا میان و بعدا این خالها روی بدنشون به وجود میاد. این خالها همه جای بدنشون، حتی داخل دهنشون هم ممکنه دیده بشن!
دالمیشن‌ها سگهایی همه‌فن‌حریف و همه کاره بودن: در گذشته به عنوان نگهبان مرز دالماتیا و کرواسی استفاده می‌شدن. همچنین به عنوان سگ شکار، سگ گله و گرفتن موشها هم به کار گرفته می‌شدن. حتی دالمیشن تنها نژادیه که اختصاصا برای هدایت کالسکه پرورش پیدا کرده.
در گذشته این سگها برای هدایت کالسکه‌های آتش نشانی و باز کردن مسیر استفاده می‌شدن. با ورود ماشین آتش نشانی دیگه به این خدمت دالمیشن‌ها نیازی نیست؛ اما همچنان در بسیاری از ایستگاه‌های آتش نشانی، سگهای دالمیشن رو به عنوان خوش شانسی و خوش یمنی نگهداری می‌کنن.
طرح و نقش خال‌های هر سگ دالمیشن هم خاص و منحصربفرده (مثل اثر انگشت آدمها) و دو سگ دالمیشنی رو نمی‌تونید با یک طرح و نقش پیدا کنید.
منبع: پت پرس
