بیماری دیسپلازی در سگ
آیا از سابقه بیماری سگ خود آگاهی دارید؟ آیا می‌دانید برخی از این بیماری‌ها می‌توانند کیفیت زندگی سگ شما را بسیار پایین بیاورند؟ دیسپلازی مفصل یک بیماری شایع در سگها است که در نتیجه تغییرات و رشد غیر طبیعی در مفصل استخوان‌های سگ رخ می‌دهد و زندگی سگ را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. دیسپلازی سگ را به تدریج ضعیف می کند و در نهایت منجر به آرتروز میشود. آمار نشان می‌دهد حدود 20٪ نژادهای بزرگ تحت تأثیر این بیماری قرار دارند. در ادامه این مقاله، ما در مورد علائم ، نحوه تشخیص و درمان این بیماری صحبت خواهیم کرد، بنابراین با ما همراه باشید:
فهرست مطالب
دیسپلازی سگ چیست؟
با یک تعریف ساده می‌شه گفت، دیسپلازی یعنی قرارنگرفتن درست استخوان‌ها درجای خود و شکل نامناسب مفصل‌ها.
لگن سگ یه استخوان کروی شکله. یعنی سر استخوان ران شبیه یک گوی یا کره است که باید داخل یک گودی شبیه کاسه با اسم علمی استابولوم قرار بگیره.
در بیماری دیسپلازی، سر استخوان ران به درستی توی استابولوم قرار نمی‌گیره یا حتی ممکنه اصلا قرار نگیره و این موضوع باعث شل شدن عضلات ران می‌شه. در نتیجه، موقع حرکت، استخوان ران و لگن به هم ساییده می‌شن، به مرور زمان شکلشون تغییر می‌کنه و استخوان‌ها تحلیل می‌رن.
این بیماری در نهایت باعث بروز آرتروز که درد زیادی داره می‌شه.
دیسپلازی لگن سگها شباهت بسیاری با دیسپلازی لگن انسان داره و از نظر ساختار، علائم، درمان و… تا حدود زیادی یکسانه. البته این بیماری قابل انتقال نیست و در انسان به دلایل هورمونی اتفاق می‌افته. (در همین رابطه بخونین: بیماری‌های مشترک سگ و انسان)
دیسپلازی یک بیماری ارثیه و بسته به نژاد سگ، تا ۹۵ درصد از طریق ژن قابل انتقاله ولی نقش عوامل محیطی مثل تغذیه، وزن و تحرک زیاد و عفونت و التهاب مفصلی رو نمی‌شه نادیده گرفت.
به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله بیماری سگ رو بخونین تا با شایع‌ترین بیماری‌های سگ آشنا بشین و بتونین اون‌ها را تشخیص و برای درمان به موقع، اقدام کنین.
عدم تعادل فسفر و کلسیم در رژیم غذایی سگ می‌تونه باعث ایجاد دیسپلازی بشه. از طرفی استفاده بیش از اندازه از غذای خشک و یا گوشت باعث اضافه وزن سگ می‌شه و اضافه وزن هم این بیماری رو شدیدتر می‌کنه.
نژادهای مستعد دیسپلازی مفصل در سگها
دیسپلازی از بیماری‌های شایع در سگ‌های نژاد بزرگه و دلیل اون هم جثه بزرگ، تنومند بودن و احتمالا اضافه وزن در این سگ‌هاست؛ مثلا:
- گریت دین
- سنت برنارد
- لابرادور رتریور
- چساپیک بای رتریور
- گلدن رتریور
- ژرمن شپرد
دیسپلازی در نژاد سگ ژرمن شپرد بسیار شایعه و بیشتر از ۱۹ درصد از سگ‌های این نژاد، به دیسپلازی مفصل مبتلا می‌شن.
- نیوفاندلند
- ماستیف
سگ سرابی از نژاد سگ‌های ماستیف و به اسم پرشین ماستیف یا سگ ماستیف ایرانی معروفه. ماستیف‌ها جزو بزرگترین سگ‌های جهان هستن.
علائم بیماری دیسپلازی در سگ
در بیماری دیسپلازی، سگ دچار بی‌تحرکی، درد زیاد، لنگیدن و از دست دادن عضلات می‌شه، موقعی که سگ راه می‌ره صدای مفاصل اون شنیده می‌شن و اگه اندام خلفی اون رو لمس کنین، واکنش شدید نشون می‌ده.
اگه سگ، موقع تولد دچار دیسپلازی باشه به ندرت پیش میاد که علائم داشته باشه. اولین نشونه‌های بیماری دیسپلازی، توی سن ۴ ماهگی تا یک سالگی خودشون رو نشون می‌دن و شما این نشونه‌ها رو موقع راه رفتن یا دویدن سگ می‌بینین؛ مثلاً:
طرز راه رفتن اون‌ها عوض می‌شه تا درد کمتری رو حس کنن، علاقه‌ای به ایستادن نشون نمی‌دن، نسبت به دویدن، پریدن و بالا رفتن از پله‌ها بی‌میل هستن و موقع نشستن، بیرون‌زدگی لگن و شکل غیر طبیعی اون رو می‌بینین.
اگه سگ به دیسپلازی لگن مبتلا باشه؛ هر چی که بزرگ‌تر می‌شه، وضعیت حادتری پیدا می‌کنه و در بدترین حالت، شاید حتی دیگه نتونه راه بره.
دقت کنین نشونه‌های دیسپلازی لگن سگ رو با بیماری‌های دیگه اشتباه نگیرین. سگ‌هایی که دچار کشیدگی تاندون شده باشن، معمولاً یکی از پاهاشون رو کمی بالاتر نگه می‌دارن ولی این حالت در دیسپلازی لگن اتفاق نمی‌افته. یا مثلا سگی که مشکل ستون فقرات داشته باشه، موقع راه رفتن پاهاش رو روی زمین می‌کشه.
تشخیص دیسپلازی در سگ
تشخیص و درمان بیماری دیسپلازی و شدت آن، بسته به سن و اندازه سگ متفاوته.
تشخیص دیسپلازی مفصل رانِ سگ‌های مُسن
- به حرکت سگتون نگاه کنین و ببینین که «پرش خرگوشی» داره یا نه!
سگی که لگن درد داره قدم‌های کوچیک برمی‌داره و پاهاش رو زیر شکمش جمع می‌کنه که این می‌تونه باعث پرش خرگوشی بشه. یعنی، سگ شما پاهاش رو کنار هم نگه می‌داره و به جای راه رفتن معمول، می‌پره.
- به بلند شدن یا دراز کشیدن سگتون دقت کنین
هر چی که مدت زمان استراحت سگ شما بیشتر باشه، درد دیسپلازی لگن بدتر می‌شه. بنابراین، بعد از استراحت سگ، ببینین که برای ایستادن و راه رفتن تردید داره یا نه.
- فعالیت سگتون رو زیر نظر داشته باشین
ببینین فعالیت سگتون کمتر شده یا نه؟ مثلا علاقه کمتری به پیاده‌روی یا فعالیت‌های بدنی داره، ترجیح می‌ده به جای دویدن دراز بکشه یا بشینه و موقع بازی زود خسته می‌شه.
- به صدای استخوان‌های سگتون موقع راه رفتن توجه کنین
ممکنه موقع حرکت سگتون، صدای ترک‌خوردگی بشنوین؛ پس نسبت به این صدا، حساس باشین.
- پاهای عقب سگتون رو خم و عضله‌های اون رو بررسی کنین
توی بیماری دیسپلازی لگن، سگ از پاهای عقب خودش کمتر استفاده می‌کنه و در نتیجه توده عضلانی اون کاهش پیدا می‌کنه و شما استخوان‌های اون قسمت رو راحت‌تر احساس می‌کنین.
تشخیص دیسپلازی مفصل ران توله سگها
- توله سگ شما مشکل حرکتی داره
اگه توله سگ شما دیسپلازی لگن داشته باشه، علائم اون رو توی ۴ تا ۱۲ ماهگی می‌بینین. توله سگ قدم‌های کوچیک برمی‌داره، از پاهای عقب خودش کمتر استفاده می‌کنه، حرکتش همراه با مکث و توقفه و حتی ممکنه پاهاش موقع راه رفتن بلرزه.
- توله سگ شما تمایل به استراحت زیاد داره
ممکنه توله سگ شما توی بازی مشکلی نداشته باشه، اما به استراحت بعد از بازی، توجه کنین. توله سگی که دیسپلازی لگن داره، طولانی‌مدت استراحت می‌کنه و رفتارش طوریه که انگار قصد بلند شدن نداره. دلیلش هم اینه که موقع استراحت، لگنش سفت می‌شه.
- توله سگ شما تمایلی به پریدن نداره
اگه توله سگ شما دیسپلازی مفصل ران داشته باشه از پریدن خودداری می‌کنه.
تشخیص قطعی دیسپلازی هیپ سگ باید بر اساس معاینه دقیق دامپزشک و گرفتن عکس رادیوگرافی باشه.
وقتی که برای معاینه درد لگن یا دیسپلازی مفصل ران، سگتون رو پیش دامپزشک می‌برین اول به طور دقیق مفاصل رو معاینه و راه رفتن سگ رو مشاهده می‌کنه و در مرحلۀ بعدی، احتمالا رادیوگرافی از لگن، پشت پاها و ستون فقرات رو توصیه می‌کنه.
معاینه و رادیوگرافی برای خیلی از سگها، خصوصا اون‌هایی که خیلی درد دارن، سخته. برای همین عکس‌برداری مناسب نیاز به بیهوشی سگ داره.
درمان دیسپلازی در سگها
همون‌طور که در بخش قبلی گفتیم، اگه علائم دیسپلازی هیپ رو در سگتون دیدین، به دامپزشک مراجعه کنین تا میزان سلامت یا آسیب لگن سگ رو تشخیص بده و یکی از روش‌های درمان رو انتخاب کنه.
ممکنه پزشک تشخیص جراحی فوری بده و یا درمان با استراحت و دارو رو تجویز کنه. حتما طبق پیشنهاد و توصیه پزشک پیش برید.
روش‌های درمان دیسپلازی سگ
- جراحی و تعویض مفصل ران سگ
بهترین روش درمان این بیماری، آرتروپلاستى یا تعویض مفصله. این جراحی هزینۀ زیادی داره اما بهترین و موفق‌ترین روش ممکنه.
- استراحت مطلق و دارو مصرف دارو
سگ شما باید ۱۰ تا ۱۴ روز استراحت مطلق داشته باشه. در این مدت گرم کردن و ماساژ دادن، آب‌درمانی و شنا، تمرین سبک روزانه، فیزیوتراپی، مصرف داروهای غیر استروئیدی (به شرط تجویز پزشک) و مدیریت وکنترل وزن سگ (استفاده از غذاهای حجیم با چربی و پروتئین کمتر) توصیه می‌شه.
مصرف دارو ممکنه باعث بهبودی کاذب در وضعیت سگ بشه و تمایل داشته باشه از وضعیت استراحت مطلق بیرون بیاد. در این صورت، شما باید از فعالیت بدنی سگتون جلوگیری کنین.
- استفاده از مکمل‌های دارویی
این مکمل‌ها مثل امگا۳ و گلوکز‌آمین می‌تونن تسکین‌دهندۀ درد باشن و روند پیشرفت بیماری رو کند کنن.
- لیزر درمانی
این روش به تازگی رواج پیدا کرده و باعث کمتر شدن درد سگ می‌شه.
دیسپلاژی آرنج سگ
دیسپلازی فقط مربوط به لگن سگ نیست. اگه سگ شما روی دست‌های خودش لنگ می‌زنه، ممکنه به دیسپلازی آرنج (البو) مبتلا شده باشه.
دیسپلازی آرنج هم، مانند دیسپلازی ران سگ به دلیل رشد نامناسب استخوان‌ها و مفاصل پیش میاد و باعث فرسودگی و تحلیل اون‌ها می‌شه و علائمی شبیه به دیسپلازی لگن داره.
علت دقیق دیسپلازی آرنج ناشناخته ست، اما موارد زیر در این بیماری تاثیرگذار هستند:
- ژنتیک
- تغذیه نا مناسب
- رشد سریع
- ضربه دیدن
- عوامل هورمونی
تشخیص و درمان دیسپلازی آرنج هم، باید توسط دامپزشک انجام بشه.
دیسپلازی، یه کلمه وحشتناک!
در این مقاله درباره بیماری دیسپلازی مفصل در سگها علائم و درمان آن صحبت کردیم. دیسپلازی هم برای سگ و هم برای شما به عنوان صاحب سگ، دردسر بزرگیه چون که عدم توانایی سگ در حرکت کردن هم برای خودش آزاردهنده است و هم زندگی شما رو تحت تاثیر قرار می‌ده. اما نگران نباشین با درمان، نگهداری و مراقبت اصولی، سگ شما می‌تونه زندگی عادی داشته باشه.
بیشتر بخوانید:
