سینوفوبیا یا ترس از سگها
سینوفوبیا نام علمی است که برای توصیف ترس از سگ استفاده می‌شود. این ترس چیزی فراتر از اضطراب، ترس و احتیاط طبیعی است که همه مردم نسبت به یک سگ ولگرد دارند.
این یک وضعیت غیرمعمول است که می‌تواند در برخی از فعالیت‌های اجتماعی دخالت کند، زیرا داشتن سبک زندگی که در آن همیشه از ملاقات، لمس یا دیدن سگها فرار کنید می‌تواند سخت و طاقت فرسا باشد.
اما چه عواملی باعث ترس از سگها می‌شود و آیا درمانی برای سینوفوبیا وجود دارد؟ درادامه ما با سینوفوبیا با جزئیات بیشتر، علائم، نحوه بروز آن‌ها و کارهایی که باید انجام دهیم، خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
سگ هراسی یا سینوفوبیا چیست و چه علائمی دارد؟
هر کدام از اشخاص مبتلا به فوبیای ترس از سگ یا همان سینوفوبیا به حضور سگها واکنش متفاوتی نشون میدن. واکنش بعضی از اونا در سکوته و بعضیاشون به شدت و با سروصدا بهشون واکنش نشون میدن. برخی از نشانه‌های سینوفوبیا این‌هاست:
علائم جسمانی سینوفوبیا
- مشکل در تنفس
- افزایش ضربان قلب
- احساس درد یا فشار در قفسه سینه
- لرزش بدن به دلیل اضظراب
- سرگیجه و احساس غش
- حالت تهوع و ناراحتی در معده
- احساس گرما یا سرمای شدید
- تعریق بیش از حد
علائم روانی سگ هراسی
- حملات هراسی (پانیک) یا اضطرابی
- احساس نیاز به فرار از موقعیت و وحشت شدید
- احساس جداشدن از خود
- از دست دادن کنترل
- حس غش کردن یا حتی مرگ!
- حس ناتوانی از کنترل ترس
با اینکه بیشتر بزرگسالانِ مبتلا به سینوفوبیا میدونن که واکنش‌هاشون غیرمنطقیه ولی نمی‌تونن کنترلش کنن. البته برخی از اون‌ها در طولاتی مدت مکانیسم‌هایی برای تطبیق دادن و تعدیل ترسشون به وجود میارن.
سینوفوبیا و ترس از سگ در بارداری
هراس شدید از سگ به خودی خود آزاردهنده است؛ اما اگه در دوران بارداری باشید ممکنه نگران تاثیر این فوبیا روی جنین باشین. برخی شایعات وجود داره که می‌گه ترسیدن خانم باردار، مثلا ترسیدن از سگ در بارداری ممکنه باعث ماه گرفتگی یا مشکلات مغزی برای جنین بشه. راستش این حرف پایه و سند علمی نداره و به طور علمی اثبات نشده. با این حال، آرامش و خاطر آسوده مادر در دوران بارداری مطمئنا باعث آرامش جنین هم میشه.
راه‌های درمان ترس از سگ خیلی راحت و در چند جلسه انجام میشن و در ادامه بهشون اشاره می‌کنیم. با این حال، اگه سینوفوبیا دارین و باردار هستین بهترین کار اینه که در این دوران از برخورد و مواجهه با سگها خودداری کنید تا این دوره رو در آرامش بیشتری سپری کنید. اما توصیه می‌کنیم برای بهبود کیفیت زندگی‌تون در اولین فرصت بعد از بارداری حتما به دنبال رفع و درمان این فوبیا برید.
ترس از سگ در کودکان
ترس بچه از سگ با واکنش‌های متفاوت و شدیدتری از بزرگسالان همراه خواهد بود. کودکان مبتلا به سینوفوبیا برخلاف بزرگسالان در حضور سگها واکنش مشخصی نشون میدن و قادر به کنترل یا مخفی کردن واکنش‌ها و ترس و احساساتشون نیستن. واکنشی که این کودکان به حضور سگها نشون میدن از ترس و احساس خطر عادی فراتره؛ چون قادر نیستن ترسشون رو به عنوان فوبیایی غیرمنطقی ببینن.
علائم سینوفوبیا در کودکان
- کج خلقی و قهر و پرخاشگری
- چسبیدن به پدر و مادر و مخفی شدن پشت آن‌ها
- گریه کردن
زندگی افرادی که از سگ هراسی رنج می‌برن میتونه خیلی محدود و استرس‌زا باشه.
این افراد وقتی در خیابون راه میرن به محض برخورد با یه سگ سراسیمه میشن و به همین دلیل انتخاب‌های محدودی برای اینکه کجا و کی به پیاده‌روی برن خواهند داشت. اون‌ها وقتی به دیدن کسی میرن که سگ داره، باید از صاحب خونه درخواست کنن که سگ رو داخل اتاق بگذاره. سینوفوبیا فقط در مورد سگ بالغ و بزرگ نیست و این افراد حتی ترس از توله سگ هم دارن.
گاهی این فوبیا به حدی میرسه که سخص با دیدن سگ در تلوزیون، تصویر سگ و حتی شنیدن صدا یا احساس بوی اون‌ها هم مضطرب میشه و این ترس از سگ در خواب و رویا هم دست از سرشون برنمی‌داره!
البته هر ترس از سگی لزوما به معنای سینوفوبیا نیست.
ممکنه خیلی از آدما از سگ خوششون نیاد یا از نزدیک شدن به سگ بترسن و سینوفوبیا هم نداشته باشن. سینوفوبیا وقتیه که این ترس اونقدر شدیده که در زندگی عادی و روزمره این افراد اختلال به وجود میاره و مشکلات زیادی رو براشون به وجود میاره. در این صورته که باید به دنبال درمان این ترس و فوبیا باشیم.
چه عواملی در بروز و تشدید سینوفوبیا موثر هستند؟
سگ هراسی یا سینوفوبیا جزو فوبیاهای ذاتی نیست! فوبیای ذاتی به فوبیایی گفته میشه که به صورت طبیعی و بدون دلیل بروز میکنه.
در مورد فوبیای ترس از سگ میشه گفت این فوبیا کاملا اکتسابی هست و کسی با ترس از سگها متولد نمیشه!
- تجربه بد در گذشته: ممکنه تجربه ترسناکی که در کودکی با سگ داشتین در ذهن شما این فوبیا رو به وجود آورده. آیا در کودکی توسط سگ گاز گرفته یا تعقیب شدید؟ آیا خاطره بدی در برابر سگها دارید؟
- سن: سینوفوبیا هم در بزرگسالان و هم در کودکان ممکنه به وجود بیاد. با این حال برخی فوبیاهای خاص در حدود سن ۱۰ سالگی در فرد به وجود اومدن.
- خانواده: تحقیقات نشون میده اگه یکی از اعضای خانواده‌تون مبتلا به ترس غیرمنطقی از سگ باشه احتمالش بیشتره که شما هم به این فوبیا دچار بشید. آیا در خانواده‌تون کسی این فوبیا رو داره؟
- خلق و خو: هرچند این فوبیا ممکنه در هر فردی به وجود بیاد، اما در افرادی که روحیه و روان حساس‌تری دارن این فوبیا میتونه شدیدتر خودشو نشون بده.
- خبرهای بد: اگه در مورد سگها چیزهای خیلی بد و ترسناک و غیرواقعی شنیده باشید، مثلا اخبار مربوط به حمله سگ، احتمال تشدید ترس شما بیشتر میشه.
ترس از سگها ممکنه در پی وقایعی که در طول زندگی شخص اتفاق می‌افتن به وجود میاد که این وقایع می‌تونن واقعی یا زاییده تخیل باشن.
برای مثال دیدن صحنه حمله یک سگ خشن به انسان میتونه باعث به وجود آمدن فوبیا در کودکان کم سن و سال بشه (بخوانید: دلیل پرخاشگری سگ خانگی چیه؟). ذهن خردسالان هنوز تصویر متعادل شده‌ای از دنیای اطراف نداره و نمی‌تونه بین تخیلات و واقعیت تمایز قائل بشه؛ به همین دلیل ممکنه به شدت تحت تاثیر قرار بگیره و آسیب ببینه.
پر واضحه که تجربه تلخ کودک در رویارویی با یک سگ، مانند گاز گرفتگی، تعقیب شدن و دیدن خشونت هم میتونه باعث به وجود اومدن فوبیا بشه. در ادامه متن با ما همراه باشین تا به روش‌های درمان فوبیای سگها بپردازیم.
راه‌های مقابله با ترس از سگ
بهترین روش درمانی برای کاهش اثرات سینوفوبیا اینه که باهاش روبرو بشین؛ نه اینکه از همه سگها فرار کنین.
البته هر نوع ترسی نیاز به درمان نداره، اما اگه این ترس اونقدر شدید و آزاردهنده است که در زندگی شما اختلال به وجود آورده لازمه که برای درمان حرفه‌ای اقدام کنید. درمان سینوفوبیا و راه نترسیدن از سگ در درجه اول روان درمانی و بعد درمان به کمک دارو هست.
۱. روان درمانی
سینوفوبیا در زمره اختلالات روانی دسته بندی میشه و به همین دلیل خوشبختانه روان درمانی تاثیر فوق‌العاده خوبی در درمان این ترس میذاره. حتی برخی افراد گزارش کردن که بعد از ۱ تا ۴ جلسه تراپی، اثرات درمان رو در خودشون مشاهده کردن.
در ادامه دو رویکرد روان درمانی متداول در مواجهه با سینوفوبیا رو براتون توضیح می‌دیم:
- درمان با مواجهه
این درمان که بسیار هم موثر واقع شده، شامل مواجهه در زمان‌های کوتاه ولی پی در پی و در وضعیتی ایمن و شرایط محیطی کنترل شده با سگ‌هاست. در طی این مواجهه‌ها بیمار مختاره تا هر اندازه میتونه به سگ نزدیک بشه و خیلی آهسته و به مرور زمان ترسش از سگ کمتر و کمتر میشه.
در آخر دوره درمان بیمار قادر خواهد بود به سگ نزدیک بشه و باهاش ارتباط برقرار کنه.
- درمان تطابقی
این روش یکی دیگه از روش‌های متداول درمان به این نوع فوبیاست و باعث تغییر نگرش و عکس العمل بیمار نسبت به سگ و تصویر ذهنی سگ میشه. تکنیک‌های ریلکسی همراه با قرار دادن بیمار در معرض عکس‌های سگها و در حال فکر کردن به سگها به کار گرفته میشن تا پاسخ بَدن و عکس العمل همیشگیش به سگها اصلاح بشه.
این پروسه درمانی ممکنه زمان‌بر باشه و باید تا جایی ادامه پیدا کنه که بیمار بتونه درباره سگها به راحتی فکر کنه و بدون نشون دادن واکنش بد بهشون نگاه کنه.
۲. درمان دارویی
تراپی و روان درمانی معمولا در مورد درمان سینوفوبیا موثره و نیاز به درمان دیگری نیست. اما در برخی افراد این ترس از سگ آنقدر شدیده که جلوی پیشرفت مراحل روان درمانی رو می‌گیره و به همین دلیل لازمه در کنار تراپی، دارو هم تجویز بشه. برخی داروهایی که در این فوبیا تجویز میشن عبارتند از:
- بتابلاکرها: داروهای بتا بلاکر یا مسدودکننده گیرنده آدرنرژیک بتا با کاهش آدرنالین از بروز علائمی مثل تپش قلب، لرزش و افزایش فشار خون جلوگیری می‌کنن.
- آرام بخش‌ها: این گروه از داروها هم با کاهش اضطراب به فرد کمک میکنه در مواجهه با سگ برخورد آرامتری داشته باشه.
البته اینطوری نیست که فرد بعد از طی دوره درمان حتما کشته و مرده سگها بشه! بااینحال در بسیاری از موارد، خیلی از کسانی که مورد درمان سینوفوبیا قرار گرفتن در آینده خواهان نگهداری صحیح سگ شدن.
بیشتر بخوانید:
